گروه هکری “عدالت علی” با هک دوربین های مداربسته زندان اوین، تصاویر وحشتناکی از خشونت و سرکوب و بدرفتاری آشکار بر زندانیان را در مقابل چشم جهانیان گذاشت. پخش این تصاویر و فیلم ها از روز یکشنبه ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ در شبکه های مجازی، تلویزیون های فارسی زبان و خبرگزاری های معتبر جهان شروع شد و در روزهای بعد با نمایش فیلم های بیشتری تداوم پیدا کرد.
در نخستین ویدئوی انتشار یافته که زمان نمایش آن ۹۰ ثانیه است، به طور همزمان تصاویری از اتاق کنترل زندان و بدرفتاری مسئولان با یکی از زندانیان مشاهده می شود. در قسمتی از این فیلم، یک زندانی بیمار دیده می شود که در وسط حیاط هواخوری بی هوش بر زمین می افتد، زندانبانان اما بی توجه به وضعیت بیماری و بی هوشی زندانی، پیکر بی رمق او را با خشونت تمام بر زمین و پله های ساختمان می کشانند تا به طبقات بالا ببرند. در نمایش همین ویدئو، سه نفر در اتاق کنترل نشسته اند؛ یکی از آنان سرش را به عقب برگردانده و با حالتی مبهوت به دوربین هک شده اتاق کنترل نگاه می کند. او، “حمید محمدی”، مدیرکل بازداشتگاه اوین است. در کنار “حمید محمدی”، فرد دیگری با موبایل در حال گرفتن عکس از صفحه مانیتور هک شده اتاق کنترل است. مانیتوری که اینبار به جای نمایش زندانیان و اوضاع بند، بر آن جمله “زندان اوین لکه ننگی بر عمامه سیاه و ریش سفید رئیسی؛ اعتراضات سراسری تا آزادی زندانیان سیاسی” نقش بسته است.
در تصاویر و فیلم های بعدی، یک زندانی که دستبند به دست دارد، به طرز وحشتناکی مورد ضرب و شتم زندانبانان قرار می گیرد و ضربات مشت و لگد و زانو از هر طرف بر سر و صورت و کمر او فرود می آیند. تاریخ این ویدئو ۳۱ اردیبهشت ۹۹ است. در فیلم بعدی، یک زندانی میان سال در جمع زندانیان دیگر با یک مشت زندانبان نقش بر زمین می شود و ماموران دیگر بدون این که کمترین واکنشی نشان دهند، فقط تماشاگر این صحنه دلخراش هستند. تاریخ این ویدئو ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ است. در تصویر دیگری، اتاق و خوابگاه زندانیان نشان داده می شود. در این تصویر علاوه بر پر بودن تمامی تخت های سه طرف اتاق، زندانیان زیادی هم به صورت فشرده در کف اتاق خوابیده اند. در فیلمی دیگر، تنی چند از زندانیان به طرز وحشتناکی با هم درگیرند، یک زندانبان از دور به سوی آنان می دود، با نزدیک شدن به آنان، از چند متری خیز بر می دارد و جفت پا به کمر زندانی می کوبد. تصویر دیگری، بسیج گارد ویژه زندان را نشان می هد. ماموران ویژه ای همراه با تمام تجهیزات ایمنی که برای سرکوب زندانیان و هجوم به درون بند آماده می شوند. در صحنه دیگری، یک سلول انفرادی کوچک با حمام و توالت نشان داده می شود. حمام و توالتی روباز که به صورت تمام وقت توسط مسئولانِ مرد زندان کنترل می شوند و آنان می توانند زندانیان زن را به هنگام حمام و توالت در وضعیت کاملا برهنه ببینند.
با انتشار تصاویر و نمایش این صحنه های دلخراش که در شبکه های مجازی، تلویزیون ها و خبرگزاری های معتبر جهان به صورت گسترده پخش شده اند، پس از ۴۲ سال برای نخستین بار نوک کوه یخ اپیدمی شکنجه و سرکوب و خشونت بر زندانیان به طور عینی و غیر قابل انکار در مقابل چشم جهانیان قرار گرفت. نمایش این تصاویر و فیلم ها که راه هرگونه انکاری را بر مقامات زندان و مسئولان جمهوری اسلامی بسته است، موجی از خشم و نفرت و اعتراض را علیه جمهوری اسلامی بر انگیخت.
سازمان عفو بین الملل روز چهارشنبه سوم شهریور با انتشار بیانیه ای اعلام کرد، تصاویر شانزده ویدئوی فاش شده از زندان اوین، نشان دهنده بدرفتاری هولناک علیه زندانیان است و اختیارات داده شده به ماموران زندان در ایران، باعث می شود که آنان، زندانیان را مورد شکنجه و دیگر رفتارهای ظالمانه، غیر انسانی و تحقیر آمیز قرار دهند. عفو بین الملل با اشاره به ازدحام بیش از حد زندانیان در ایران تاکید کرده است، این ویدئوها شواهد عینی تکان دهنده از ضرب و شتم، آزار جنسی و غفلت و بدرفتاری عمدی با افرادی است که نیاز به مراقبت های پزشکی دارند و عفو بین الملل سال هاست در این زمینه مستنداتی ارائه داده است.
هبا مورایف، مدیر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بین الملل هم گفته است: “این تصاویر آزاردهنده، تصویری نادر از وحشیگری مداوم علیه زندانیان در ایران را ارائه می دهد…دیدن آنچه در داخل دیوارهای زندان اوین می گذرد تکان دهنده است، اما متاسفانه بدرفتاری های نشان داده شده در این ویدئوها، فقط نوک کوه یخ اپیدمی شکنجه در ایران است”.
نمایش سلول انفرادی زندان اوین که توالت و حمام آن نیز به صورت آشکار در معرض دید اتاق کنترل است، بیش از همه واکنش زنان را بر انگیخته است. یک زندانی سابق، که پیشتر در یکی از همین سلول های انفرادی اوین محبوس بوده، نوشته است، تماشای زنان زندانی نیمه برهنه به هنگام توالت و یا با برهنگی کامل در زمان دوش گرفتن توسط مردان مسئول کنترل دوربین های مداربسته زندان، اگر “تجاوز به زندانیان نیست، پس چیست”؟
نماش این فیلم ها، آنچنان مایه آبرو ریزی و سرشکستگی نظام جمهوری اسلامی شده است که حتی رئیس سازمان زندان ها و رئیس قوه قضائیه هم نسبت به نمایش این فیلم ها واکنش نشان دادند. در روز اول انتشار این تصاویر، کل هیئت حاکمه در بهت و سردرگمی فرو رفته بودند. با گذشت ۲۴ ساعت از نمایش فیلم ها، ابتدا رئیس سازمان زندان های ایران ضمن تایید فیلم ها، از خامنه ای، دستگاه قضایی، مجلس و هر آن کسی که مرتبط به نظام جمهوری اسلامی بود، عذر خواهی کرد، الا زندانیانی که در این فیلم ها مورد آزار و اذیت و شکنجه و بدرفتاری قرار گرفته اند. چرا که در فرهنگ جمهوری اسلامی، زندانیان سیاسی که از آنان به عنوان “زندانیان امنیتی” نام می برند و زندانیان جرائم عادی که آنان را زندانیان “بازیافت” می نامند، اساسا فاقد هرگونه حق و حقوق انسانی بوده و صد البته جمهوری اسلامی و دستگاه قضایی آن خود را محق می دانند چنین کسانی را که “مخل امنیت” خود می دانند و یا آنان را “بازیافت” می خوانند، مورد شکنجه و رنج و عذاب قرار دهند. پس از رئیس سازمان زندان ها، محسنی اژه ای، رئیس قوه قضائیه وارد میدان شد و بعد از او محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس و تعداد دیگری از نمایندگان مجلس ارتجاع نیز با ابراز تاسف از دیدن این فیلم ها، انتشار این صحنه ها را مایه سرشکستگی نظام و دستگاه قضایی دانستند. محسن اژه ای، در حرکتی نمایشی به دادستان تهران ماموریت داد تا موضوع را بررسی و ماموران و زندانیان خاطی را تنبیه و محاکمه کند. رئیس قوه قضائیه که دیگر هیچ گونه راه گریزی برای انکار و پافشاری بر تبلیغات دروغین “رافت اسلامی” برایش باقی نمانده بود، به ناچار دستور داد تا علاوه بر ماموران خاطی، ماموران “بی تفاوت” هم مورد پیگرد و محاکمه قرار گیرند. دستواراتی از این دست که هرگز عملی نشده اند و همه می دانند از آنجا که جمهوری اسلامی بدون اعمال خشونت و سرکوب و شکنجه در زندان و بیرون از زندان قادر به ادامه حیات نیست، شکنجه گرانش به جای اینکه تنبیه و مجازات شوند، مدام ارتقاء مقام می یابند و همواره به مسئولیت های بالاتری گماشته شده اند.
در نمایش این فیلم ها، نکته دیگری هم وجود دارد که همانا گزینشی بودن تصاویر و فیلم های نمایش داده شده توسط گروه هکری “عدالت علی” است. مجموعه فیلم هایی که تا کنون نشان داده شده اند، به طور نسبی گزینشی بودن تصاویر و فیلم ها را تداعی می کند. مضافا اینکه، طرف خطاب گروه هکری، نه مجموعه هیئت حاکمه ایران که عمدتا روی ابراهیم رئیسی و دستگاه قضایی متمرکز شده اند. لذا، نمایش گزینشی این تصاویر و فیلم ها، می تواند این شبهه را ایجاد کند که گردانندگان آن با بخشی از حاکمیت مشکل دارند نه با کل نظام جمهوری اسلامی و لذا این اقدامات آنان می تواند با هدف ایجاد درد سر و اغتشاش در درون دستگاه قضایی و اعمال فشار بر بخش انتصابی نظام برای امتیاز گیری جناح های دیگری از دورن نظام، صورت گرفته باشد.
با این همه، مستثنی از اینکه گروه هکری “عدالت علی” با چه هدف یا اهدافی به چنین اقدامی دست زده اند، باید اذعان کرد که نمایش تصاویر و فیلم های نشان داده شده تا همین لحظه هم به شدت به ضرر مجموعه هیئت حاکمه ایران تمام شده است. اکنون با نمایش این فیلم ها، تنها نوک کوه یخ شکنجه ای که سازمان های سیاسی مبارز، کمونیست و زندانیان سیاسی شکنجه شده طی ۴۲ سال فریاد می زدند، آشکار شده و به صورت غیر قابل انکاری در مقابل چشم جهانیان قرار گرفته است. فراموش نکنیم فیلم های گرفته شده متعلق به بند عمومی زندان اوین است. زندانی که در پایتخت ام القرای حکومت اسلامی قرار دارد و به ظاهر در دسترس بازدیدهای نمایشی مقامات جمهوری اسلامی هم می باشد. وقتی در بند عمومی و در مقابل چشم دیگران چنین رفتارهای خشن، ظالمانه و ضد انسانی بر زندانیان اعمال می شود، روشن است در اتاق های بسته بازجویی، در خانه های امن شکنجه، در بندهای امنیتی سپاه پاسداران و در زندان هایی همانند فشافویه که دور از مرکز و کنترل های نمایشی هستند، چه شکنجه های وحشتناک و مرگ آورتری بر زندانیان روا می دارند. شکنجه هایی که طی دهه های گذشته به کرات در روایت و خاطرات زندانیان سیاسی بیان شده اند و سازمان عفو بین الملل نیز طی سال های گذشته به روشنی بر اعمال شکنجه های مخوف بر زندانیان صحه گذاشته است. جدیدترین مورد آن، بیانیه سوم شهریور ماه جاری است که عفو بین الملل بعد از نمایش فیلم های زندان اوین انتشار داده است. در این بیانیه، از انواع شکنجه ها نظیر “شلاق، شوک الکتریکی، اعدام های ساختگی، شکنجه با آب، خشونت جنسی، آویزان کردن، خوراندن اجباری مواد شیمیایی و محرومیت از مراقبت های پزشکی” نام برده است. روشن است اعمال اینگونه شکنجه های وحشتناک به هنگام بازجویی زندانیان در بازداشتگاه هایی که زیر نظر وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران و واحد تحقیقات پلیس ایران (آگاهی) اداره می شوند، بسیار مخوف تر و وحشتناک تر است. شکنجه هایی که موضوع آن، امر امروز و دیروز و سال های گذشته نیست و در تمام دوران حاکمیت جمهوری اسلامی به وحشتناک ترین شکل ممکن متداول بوده است و اکنون فقط گوشه ای از آن به طور عینی به نمایش درآمده اند.
اکنون بیش از چهار دهه از حاکمیت ظالمانه جمهوری اسلامی گذشته است. طی این مدت، برای ده ها هزار زندانی که زندان و شلاق و قپانی را در شکنجه گاه های رژیم به ویژه در سال های نخست دهه ۶۰ تجربه کرده اند، دیدن این تصاویر حتی نوک کوه یخ شکنجه هم محسوب نمی شود. برای همه آنهایی که ماه ها در تابوت های زندان قزلحصار نشسته اند، برای زندانیانی که شاهد سرپا ایستادن های ۷۲ ساعته زندانیان قزلحصار در دوران حاج داود رحمانی بوده اند و یا خود این نوع شکنجه را تجربه کرده اند، برای آنهایی که به دلیل کثرت زندانیان هر اتاق، خوابیدن به شیوه “کتابی” را در زندان اوین و قزلحصار تجربه کرده اند، که هر پنج نفر در کف اتاق با دراز کردن پاهایشان به زیر هر تخت می خوابیدند، دیدن این فیلم ها حتا بیانگر گوشه ای از شکنجه های سال های نخست دهه ۶۰ هم به حساب نمی آیند. برای همه آن هایی که انفرادی های طولانی مدت زندان گوهردشت کرج را تجربه کرده اند، برای هزاران زندانی سیاسی دهه ۶۰، که دوران بازجویی و شکنجه و محکومیت خود را در زندان های سراسر ایران گذرانده اند، تماشای این تصاویر و فیلم هایی از این دست، فقط نمایی از سرکوب و شکنجه را بیان می کند. برای خانواده ها و زندانیانی که شاهد قتل عام فجیع بیش از ۵ هزار زندانی سیاسی در تابستان خونین ۶۷ بوده اند، برای همه کسانی که ماجرای تجاوز و مرگ زندانیان بازداشتگاه کهریزک را در سال ۸۸ شنیده اند، برای همه آنهایی که اخبار شکنجه های مرگبار متهمان ترور دانشمندان هسته ای از جمله شکنجه های غیر قابل تصور مازیار ابراهیمی را در سال ۹۱ دنبال کرده اند، برای ده ها هزار نفری که در ارتباط با خیزش دیماه ۹۶، تابستان ۹۷ و قیام آبان ۹۸ به زندان افتادند و ماه ها در سلول های انفرادی، اتاق های بازجویی و بندهای امنیتی سپاه پاسدران شکنجه شدند، دیدن این فیلم ها با همه درد و رنجی که به همراه دارد، حتی گویای شکنجه یک روز زندانیانی که زیر دست لاجوردی جلاد بودند، نمی باشد. برای زندانیانی که شاهد مرگ ده ها زندانی در زیر شکنجه و بازجویی بوده اند، برای زندانیانی که روزها و شب ها به بیدار ماندن مجبورشان کرده اند، دیدن این فیلم ها اگر چه بسیار دلخراش است، اما ناگفته پیداست که فقط گوشه کوچکی از رنج و شکنجه و درد زندانیان را طی ۴۲ سال گذشته روایت می کند. شکنجه هایی که طی دهه های گذشته به کرات در روایت زندانیان سیاسی بازگو شده اند و سال ها است که از روایت آنان فراتر رفته و اکنون به عنوان واقعیتی انکار ناپذیر در ذهنیت مردم و جوامع بشری نیز جای گرفته است. سازمان عفو بین الملل که پیش از این به دفعات بر اعمال شکنجه در زندان های ایران تاکید کرده بود، اکنون بعد از نمایش فیلم های زندان اوین با انتشار بیانیه ای از اعمال انواع شکنجه های مخوف، شامل “شلاق، شوک الکتریکی، اعدام های ساختگی، شکنجه با آب، خشونت جنسی، آویزان کردن، خوراندن اجباری مواد شیمیایی و محرومیت از مراقبت های پزشکی” در زندان های جمهوری اسلامی نام برده است.
نمایش این فیلم ها، هرچند آشکار شدن “نوک کوه یخ اپیدمی شکنجه” در زندان های جمهوری اسلامی است، اما همزمانی این اتفاق، در سالگرد کشتار تابستان ۶۷ و درست در زمانی که دادگاه حمید نوری یکی از عاملان شکنجه و قتل عام زندانیان سیاسی در استکهلم سوئد جریان دارد، در گستره ای جهانی بر رسوایی و بی اعتباری جمهوری اسلامی افزوده است.
نظرات شما